Þarfir eða gerviþarfir?

Í þessu verkefni æfum við gagnrýna hugsun og tengjum við gildin í lífinu. Hvað virkilega skiptir okkur máli. Best ef foreldrar gera þetta verkefni líka, ekki bara barnið/unglingurinn.

Gögn:  Spjöld sem foreldrið/leiðbeinandinn hefur útbúið. Hægt er að nota snyrtilega niðurklippt blöð. Á þessi blöð eru skrifuð ýmis atriði sem hafa með þarfir og gerviþarfir að gera.

Markmið:  Að átta sig á gildismati. Hvað skiptir máli í lífinu. Taka afstöðu og rökstyðja og ræða saman.

Lýsing:  Foreldri/leiðbeinandi er með tilbúin spjöld. Á hverju spjaldi stendur eitt atriði sem hefur með mismikilvægar þarfir að gera:

Bíó- ipod - sjónvarp - fartölva - trúarbrögð - tannbursti - grafreitir - danska - bíll - sturta - líkamsrækt - kindur - sápa - mjólk - utanlandsferð - vatn - gleraugu - kýr - rúm - skóli - bækur - kennarar - foreldrar - lífsleikni - stærðfræði - eðlisfræði - hjólabretti - úlpa - hjól - strigaskór - gallabuxur - stöð 2 - skartgripir - klukka - hamingja - vinir - tré - annað fólk - ást - hús - klósettpappír - matur - pitsa - blóm - vinna - sumarfrí - enska.

Það fer eftir fjölda þátttakenda hvernig verkefnið er unnið. Ef þátttakendur eru fáir, þ.e. um það bil tólf eða færri, má sitja saman við stórt borð. Ef verkefnið er gert heima með foreldrum dugar eldhúsborðið prýðilega. Borðið er notað til að leggja spjöldin á. Ef þátttakendur eru fleiri má nota töflu og líma spjöldin á töfluna í stað þess að leggja þau á borðið.

Þátttakendur vinna saman í pörum eða stærri hópum. Ef um er að ræða barn og foreldri þá vinnur hver sem einstaklingur. Hver einstaklingur, par eða hópur dregur eitt spjald og tekur sér tíma til að meta hvort það sem stendur á spjaldinu sé flokkað sem:

1. Nauðsynlegt.
2. Ónauðsynlegt.
3. Ekki nauðsynlegt heldur æskilegt.

Hægt er að skrá flokkana þrjá á töflu eða á blað á borðinu.

Þegar allir hafa metið orðið gera þátttakendur grein fyrir afstöðu sinni, einstaklingurinn, parið eða hópurinn. Spjaldið er sett á viðeigandi stað á töflunni eða skrifað á viðeigandi stað á blaðið.

Þegar hér er komið við sögu þarf ekki að rökstyðja afstöðu sína þó vissulega megi útfæra verkefnið þannig að afstaðan sé rökstudd strax.

Svo eru farnar fleiri umferðir og notuð eins mörg spjöld og þátttakendur kjósa.

Þegar búið er að fara yfir góðan slatta af spjöldum eru þátttakendur spurðir að því hvort einhver vilji gera athugasemd við einhverja ákvörðun sem hefur komið fram. Viðkomandi er beðin/n um að gera grein fyrir athugasemd sinni og færa rök fyrir því hvers vegna eitthvað ætti að falla í annan flokk, t.d. úr nauðsynlegu yfir í ónauðsynlegt.

Leiðbeinandi flytur spjaldið úr einum flokki yfir í annan í samræmi við vilja síðasta ræðumanns. Ef þeir sem röðuðu spjaldinu niður upphaflega vilja gera athugasemd mega þeir gera það og geta því fært spjaldið aftur í sinn upphaflega flokk.

Þetta verkefni getur gengið svo lengi sem einhver gerir athugasemdir og vill færa spjald yfir í annan flokk og rökstyðja val sitt.

Samræður:

• Hver er munurinn á þörf og gerviþörf?
• Er hægt að skapa þarfir hjá einhverjum, þarfir sem viðkomandi hafði ekki áður?
• Eru einhverjir sem vinna við það að skapa þarfir hjá öðrum?
• Hver er munurinn á þörf, löngun og vilja?